Όταν το κράτος διαφημίζει (με λεφτά φορολογουμένων, δικά μας λεφτά) «πράσινη» ανάπτυξη, «πράσινα» συνέδρια, «πράσινα» τα πάντα, θα σας πει, κάποιος υπάλληλος διαφημιστικής εταιρίας, ότι τώρα, είναι ευκαιρία, να αλλάξετε την παλιά σας διαφήμιση και να την κάνετε και εσείς «πράσινη». Ο ένας πράσινος με τον άλλον θα κάνουν περισσότερο μπούγιο.
Πρασίνισαν έτσι οι εταιρίες αυτοκινήτων, οι τράπεζες, εταιρίες πετρελαίων, εταιρίες οικιακών ειδών, και φυσικά, εταιρίες συμβούλων. Προσωπικά είμαι επιφυλακτικός σε μόδες, ειδικά σε περίεργους καιρούς. Αλλά, αφού με ρώτησαν «αν συμφέρουν φωτοβολταϊκά στην ταράτσα με πράσινο δάνειο», θα προσπαθήσω να απαντήσω. Το μόνο που βρήκα εύκολα είναι η πρόταση για 10ετές δάνειο για φωτοβολταϊκά σε βιομηχανικές στέγες (εδώ και εδώ).
Η χρήση σε βιομηχανική στέγη και η σχετική διαφήμιση μάλλον δεν ισχύουν για οικιακή εφαρμογή, αλλά επιτρέψτε μου να πω τα εξής:
(1) Το δάνειο είναι δεκαετές και η αναφορά σε μελλοντικά κέρδη 20ετίας. Να ζητήσετε να δείτε σύγκριση της απόδοσης από τα φ/β για την διάρκεια του δανείου και μόνο. Λεφτά που βγαίνουν μετά την δεκαετή διάρκεια αποπληρωμής είναι «ζήσε Μάη να φας τριφύλλι».
(2) Να ζητήσετε να δείτε σύγκριση όχι του αριθμητικού αθροίσματος των χρημάτων που θα βάλετε σε σχέση με το άθροισμα των χρημάτων που θα εισπράξετε, αλλά να ζητήσετε κάτι που λέγεται «παρούσα αξία». Η «παρούσα αξία» είναι αυτό που λέμε «κάλλιο 5 και στο χέρι παρά 10 και καρτέρει». Μάλλον δεν θα την ξέρουν, αλλά να επιμείνετε. Ούτως ή άλλως, να αγνοήσετε λεφτά που σας λένε ότι θα εισπράξετε μετά 10 χρόνια. Η «παρούσα» αξία προϋποθέτει ότι ξέρετε τι επιτόκια θα ισχύουν σε 8, 15, 19 κλπ χρόνια. Ρωτήστε την τράπεζα, δεν θα σας πει, και αν σας πει, ζητήστε δάνειο για τα ίδια χρόνια (θα σας πει «όχι κυρία μου δεν γίνεται»).
(3) Όσους γνωστούς έχω ρωτήσει, μου λένε ότι τα φ/β χάνουν λίγη απόδοση μετά τα πρώτα 4-5 χρόνια, και πολλή μετά τα 15. Ζητήστε γραπτή εγγύηση (και διαβάστε την).
(4) Γενικά, ελάχιστοι δέχονται «επενδυτικό ορίζοντα» πάνω από 5-6 χρόνια, και, τέτοιες μέρες, 5-6 μήνες. Εδώ δεν είναι Αμερική να σχεδιάζεις για 20 χρόνια. Εδώ αλλάζει ο φορολογικός νόμος κάθε 6 μήνες, ο εκλογικός κάθε 1,5 και υπάρχουν ένα σωρό νόμοι με παράθυρα, που γενικά δεν έχει κανένα νόημα να σχεδιάζεις μακροχρόνια, και κανένας σοβαρός δεν το κάνει. Γιατί νομίζετε δεν γίνονται επενδύσεις;
Προσωπικά, αν ζούσα εκτός δικτύου, και είχα ανάγκη για ρεύμα από τις 10 το πρωί μέχρι τις 5 το απόγευμα, το καλοκαίρι, και είχα οικονομική άνεση, θα το σκεφτόμουν. Με μπαταρίες και τέτοια, ούτε για αστείο. Δεν θα δανειζόμουν λεφτά για 10 χρόνια. Καλό για την τράπεζα που μου πουλάει το δάνειο και την ασφάλιση, κακό για μένα και την τσέπη μου. Αν είχα μονοκατοικία στο Πόρτο Χέλι, ή την Ιεράπετρα, με πέργκολες και εξωτερικό χώρο πάρκινγκ, και είχα πολλά λεφτά και ήθελα να εντυπωσιάζω τους καλεσμένους μου, ίσως έβαζα φωτοβολταϊκά στις πέργκολες, στο πάρκινγκ, και στην στέγη, με πρόσθετο όφελος την σκίαση. Στο σημερινό οικονομικό κλίμα, αν είχα τα λεφτά για το 20 ή 25% προκαταβολή για το πράσινο δάνειο, θα κρατούσα τα λεφτά. Ζούμε σε περίοδο που «cash is king».
Τέλος, διαφημίσεις για αυτοκίνητα με δάση, αιώνια ζωή, γκαζόν στο Παγκράτι, «μιά για πάντα», παιδάκια από την Δανία με μπλε μάτια, ο,τιδήποτε έχει την λέξη «βιώσιμη», «αειφόρο», «πράσινη», «φορέας», με ξανθειές, μπλε ουρανούς, στήριξη της Greenpeace κλπ, με κάνουν πάρα πολύ επιφυλακτικό, έως εκ των προτέρων αρνητικό.
Είδα, με καθυστέρηση, ότι και άλλοι, πριν τις εκλογές που ανέδειξαν τον Πράσινο Πρωθυπουργό, είχαν δει την Πράσινη Απάτη.
archaeopteryx 